دنیای بها |
|||
باریجه galbanum زمان جمعآوری: با توجه به اینکه گیاه منوکارپ میباشد باریجۀ اشکی در سال آخر رویش که ساقه ایجاد میشود بدست میآید و به منظور جمعآوری باریجۀ عسلی برش عرضی یا طولی ریشۀ گیاهان از اواخر خردادماه به مدت 2 ماه بر حسب شرایط اقلیمی مناطق مختلف انجام میگیرد. بوتۀ باریجه در سن 6ـ7 سالگی در پی بارندگی زمستانی قابل توجه، رشد و نمو مناسبی خواهد داشت و در بهار ساقههای هوائی گلدهنده تولید میکند و در این صورت با تراوش شیرابه به صورت طبیعی یا با ایجاد خراش بر روی ساقۀ آن، امکان بهرهبرداری باریجۀ اشکلی فراهم میشود. در برداشت باریجۀ عسلی یا باریجۀ نرم، ابتدا خاک پای بوتههای سه ساله به بالا کنار زده میشود. بعد از تمیز کردن یقۀ گیاه روی سطح جانبی ریشه برش عرضی ایجاد میکنند. برای حفاظت از باران و تابش نور خورشید روی آن سایهبان ایجاد میکنند باید دقت شود تا لایۀ زایندۀ باریجه در محور میانی گیاه از بین نرود و حداکثر 3 برش ایجاد شود، به طوریکه بیش از یک سوم مقدار ریشه را در برنگیرد. شیرابه ترشحه بعد از یک هفته با ابزار مخصوص برداشت میشود و در حلب جمعآوری میگردد. پس از برداشت محصول بسته به کوچکی یا بزرگی و قدرت شیردهی و شادابی بوته برش دیگری داده میشود. از اینرو برداشت شیرابه باریجه از هر بوته بین 150 ـ 50 گرم متغیر است . دامنۀ انتشار: گیاه باریجه عموماً در کوهستانها و ارتفاعات بالای 2000 متر مناطق زنجان، تهران (شهرستانک)، دماوند و چهارمحال و بختیاری رویش دارد . مواد متشکله: الئوگم رزین باریجه دارای 5ـ3 درصد اسانس، 70ـ50 درصد رزین، 40ـ20 درصد مواد صمغی، 10ـ1 درصد رطوبت و مواد معدنی میباشد . اسانس باریجه از 7 گروه ترکیبات مختلف تشکیل شده است: 1ـ هیدروکربن ـ کارن و هیدروکربنهای دیگر مانند میرسن، پاراسیمن، لیمونن، ترپینولن . 2ـ الکلهای مونوترپنی و استات 3ـ سزکوئی ترپنها 4ـ آزولنها 5ـ استرهای تیول 6ـ پیرازینها 7ـ هیدروکربنهای با اسکلت غیرترپنی: استرهای تیول، پیرازینها و هیدروکربنهای با اسکلت غیرترپنی ترکیباتی هستند که با مقادیر کم و ساختمانهای کاملاً متفاوت مسئول بوی مخصوص و قوی باریجه هستند . مواد صمغی باریجه حاوی کربوهیدراتهای گالاکتوز، آرابینوز، گالاکتیک اسید، 4 ـ متیل گلوکوروتیک اسید و آمبلی فرون میباشد . موارد استعمال: از باریجه بیشتر به عنوان طعمدهنده در محصولات غذائی مانند نوشابههای غیرالکلی و فرآوردههای گوشتی و یا معطرکننده و تثبیتکنندۀ عطرها در فرآوردههای آرایشی مورد مصرف قرار میگیرد. از باریجه در گذشته همراه با آنغوزه در ناراحتیهای عصبی استفاده میشده است . بنابر اعتقاد دامداران مصرف بوتۀ باریجه بوسیله حیوانات اهلی در تولید شیر آنها مؤثر است. لذا در مناطقی که دامداران از نظر تأمین علوفه رمستانه در مضیقه میباشند میتوان اجازۀ جمعآوری ساقههای خشک شده را پس از ریزش بذرهای تولیدی به آنها داد. موارد استعمال در گذشته: در طب گذشته، باریجه در اختلالات مقتضی در درمان تنگی نفس و سرفۀ مزمن مصرف میشده است . باریجه اثر نیروبخش، ضد نزله و ضد تشنج دارد ولی امروزه، استفاده از آن در طب داخلی به فراموشی سپرده شده است. آثار فارماکولوژیکی: باریجه بیشتر مصرف صنعتی دارد و روی آثار فارماکولوژیک آن کمتر مطالعه شده است. یک مورد تحقیق بر روی ملح اسید گالبانیک (گالبانات سدیم) نشان میدهد که باعث کاهش فشار سرخرگی و افزایش ادرار در موش گردیده است . آثار ضد دردی، ضد باکتری و ضد قارچی عصارههای خشک هیدروالکلی حاصل از اندام هوائی، ریشه، باریجۀ اشکی و عسلی و همچنین اسانس آن بررسی شده است که در مقایسه با مورفین اثر ضد دردی ریشه و اندام هوائی آن بیشتر و نوع اشکی معادل و نوع عسلی کمتر از مورفین گزارش شده است . همچنین اسانس باریجه بر میکروبهای مولد آکنه مؤثر بوده و رشد آنها را مهار میکند. عصارههای آب، هیدروالکلی، کلروفرمی در نگهداری امولسیونها به مدت 6 ماه بدون تغییر فیزیکی و اختصاصات ظاهری مؤثر بودند . مصارف صنعتی: از باریجه نوعی چسب مخصوص جهت چسباندن سنگهای قیمتی مانند الماس تهیه میشود. خاصیت مهم این چسب بیرنگی آن است. با این وجود بعلت اکتشاف و تولید چسبهای سینتیک، کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر مصارف فوق، اهمیت اصلی باریجه استفاده از آن در صنایع عطر و ادکلنسازی است، به طوری که یکی از خریداران اصلی عمدۀ باریجۀ ایران، کشور فرانسه و مؤسسه دیور آن کشور میباشد. نظرات شما عزیزان:
آخرین مطالب آرشيو وبلاگ پيوندها
![]() نويسندگان |
|||
![]() |